Plan działalności Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku 2023

 

Wystawy stałe w piętnastu obiektach Skansenu - wnętrza i wyposażenie chat pogórzańskich, wystawa narzędzi i wyrobów rzemieślniczych (kowalstwo, tkactwo, garncarstwo, olejarstwo, bednarstwo, stolarstwo, kołodziejstwo, koszykarstwo): kurna chata z Siar, chałupa z Moszczenicy, olejarnia z Gródka, kuźnia z Turzy, stodoła i obora ze Stróżnej, wiatrak z Krygu, wiatrak z Ropy. 

Wystawa „Na co dzień i od święta – tradycyjny pogórzański strój ludowy” w chałupie z Gródka

Wystawa „Dawne rzemiosło ludowe na Pogórzu” w chałupie z Gródka 

Wystawa „Zioła w tradycji Pogórza” w chałupie z Szymbarku

Wystawa zabytkowego sprzętu i maszyn rolniczych pod wybudowaną wiatą -  ekspozycja 20 zabytkowych maszyn i urządzeń rolniczych używanych na wsi pogórzańskiej na przełomie XIX i XX wieku - bryczki i sanie pochodzące ze zbiorów Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach

Wystawa „Sztab operacji gorlickiej-1915” - wystawa w stodole plebańskiej z Zagórzan, upamiętniająca setną rocznicę Bitwy pod Gorlicami

Wystawa „Józef Śliwa - poeta, rzeźbiarz amator” - wystawa prezentuje kolekcję rzeźby autorstwa Józefa Śliwy, rzeźbiarza i poety z Gorlic. Prace Józefa Śliwy przedstawiają dawne wiejskie zajęcia gospodarskie i domowe. W kolekcji są również rzeźby przestawiające dawne zawody, prace polowe oraz rzeźby sakralne. 

Wystawa „Pogórzanie i sąsiedzi – stroje ludowe z regionów Polski i Słowacji” – w stodole wystawienniczej

 

21.03 – 31.03 „Małopolska marzanna 2023”– wystawa pokonkursowa Oficyna dworska    

3.04-30.06 „Ludowa rzeźba kamienna Pogórza i Łemkowszczyzny” – wystawa czasowa ze zbiorów muzealnych i prywatnych. Chałupa z Gródka    

1.07-31.08 Rękawice furmańskie - wystawa    

1.09-30.11 „Anioły w tradycyjnej rzeźbie ludowej” – wystawa czasowa ze zbiorów muzealnych i prywatnych Chałupa z Gródka    

19.01-6.03 „Dwory Małopolski” – wystawa w ramach projektu SKANSENOVA przygotowana przez Nadwiślański Park Etnograficzny w  Wygiełzowie Chałupa z Gródka  

 

 

12.11 „Te Deum Laudamus… - XII przegląd chórów parafialnych” – artystyczna konfrontacja zespołów chóralnych działających przy parafiach rzymsko-katolickich, prawosławnych i greko-katolickich województwa małopolskiego i podkarpackiego. Bazylika Mniejsza pw. Narodzenia NMP w Gorlicach  

 

21.03 Finał małopolskiego konkursu pt.„Małopolska Marzanna” popularyzującego ludowy wiosenny obrzęd pożegnania zimy i powitania wiosny. Impreza pod honorowym patronatem marszałka województwa małopolskiego. Finał z udziałem laureatów i spektakl spalenia kukieł Marzanny. Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku, oficyna dworska, Szymbarska Scena Plenerowa    

30.04 „Majówka w skansenie” – impreza plenerowa na rozpoczęcie sezonu, degustacja potraw regionalnych, targi rzemiosła, warsztaty edukacyjne, oprowadzanie kuratorskie po nowo otwartej wystawie czasowej „Anioły w tradycyjnej rzeźbie ludowej” – wydarzenie w ramach studium wykonalności projektu „SKANSENOVA” Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku    

1.06 „Dzień dziecka w skansenie” – warsztaty, lekcje muzealne i zabawa w parku edukacyjno-etnograficznym. Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku    

25.06 „Małopolskie Wianki” – wydarzenie plenerowe współorganizowane z Ośrodkiem Kultury Gminy Gorlice. Plecenie wianków z ziół i kwiatów – pokazy zwyczajów związanych z Nocą Świętojańską. Warsztaty poświęcone zielarstwu i ziołolecznictwu. Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku    

8.07 „XI Etnograficzny Rajd Rowerowy Śladami prof. Romana Reinfussa” – cykliczna impreza plenerowa upamiętniająca patrona szymbarskiego skansenu – prof. Romana Reinfussa Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku    

30.07 „Przemysł i rzemiosło ludowe w Małopolsce” – wydarzenie plenerowe połączone z prezentacją dawnych zajęć związanych z lokalnymi ośrodkami. Podczas pokazów i warsztatów, prowadzonych przez wiejskich fachowców zostaną zaprezentowane sposoby obróbki kamienia, wykonywania „krywulek”, wytwarzania dziegciu, koronek klockowych. Wydarzenie w ramach studium wykonalności projektu „SKANSENOVA” Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku    

3.09 Wydarzenie – Impreza Gastronomia Fundacja Wiedza Umiejętność, Rozwój Lucyna Haluch    

11.10 „A u nas już jesień”. Wydarzenie plenerowe o charakterze edukacyjno – rekreacyjnym współorganizowane z Zespołem Szkół im. św. Jana Pawła II w Szymbarku Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku

 

„Pogórzański etnodizajn” - warsztaty inspirowane tradycyjnym ludowym wzornictwem i technikami rękodzielniczymi. Podczas warsztatów ozdobione zostaną płócienne torby na zakupy przy użyciu farb akrylowych i szablonów.

,,Pogórzańskie eko-klimaty” - warsztaty edukacyjne związanych z ekologicznymi produktami: Pokażemy jak wykorzystując ekologiczne produkty można wykonać proste, użyteczne przedmioty, np. Mydełka glicerynowe o rozmaitych kształtach, zapachach i kolorach. 

„Palmy wielkanocne. Warsztaty rękodzieła”- cykl zajęć warsztatowo-edukacyjnych dla dzieci i młodzieży prezentujących techniki tradycyjnego wyrobu palm wielkanocnych. (28.03– 8.04).

„W pogórzańskiej zagrodzie” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych prezentujących dawne codzienne zajęcia na pogórzańskiej wsi. (03.04 – 30.09)

„Len – złoto z polskich pól ” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych prezentujących kolejne etapy związane z przygotowaniem łodyg lnu do wyrobu płótna. (25.09-13.10)

„Tradycyjne zwyczaje andrzejkowe” - zajęcia warsztatowo-edukacyjne prezentujące ludowe zwyczaje związanych z wigilią św. Andrzeja i św. Katarzyny (12-30.11)

„Tradycyjne ozdoby bożonarodzeniowe. Warsztaty rękodzielnicze” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych związanych z tradycjami bożonarodzeniowymi oraz wiejskim zdobnictwem. (03-14.12)

„Zabawy i zabawki naszych dziadków” – zajęcia warsztatowo edukacyjne w trakcie których, uczestnicy poznają dawne zabawy, gry, wyliczanki, zgadywanki

„W malowanej skrzyni wiannej” – zajęcia prezentujące tradycyjny pogórzański strój, podczas których uczestnicy wykonają model z elementami damskiego i męskiego stroju pogórzańskiego.

„Co ma piernik do wiatraka” - warsztaty edukacyjne w oparciu o ekspozycję tematyczną dotyczącą produkcji i przerobu zbóż oraz prezentacje urządzeń i obiektów przemysłu ludowego.   

 

„Do sztabu marsz! Bitwa Gorlicka - 1915” - prezentacja związana z historią I wojny światowej oraz bitwy pod Gorlicami. Zajęcia prowadzone w oparciu o ekspozycje figuralną „Sztab operacji gorlickiej - 1915”

 

Wymiana całości pokrycia dachowego z gontu na wiacie ekspozycji pt. „Zabytkowe pojazdy i maszyny rolnicze”.

Wymiana podłogi drewnianej - parter: sala lekcyjna i kasa w spichlerzu plebańskim z Rożnowic

Wymiana całości pokrycia dachowego ze strzechy na obiekcie obora ze Stróżnej, stodoła ze Stróżnej, chałupa z Siar, kalenicy na stodole z Zagórzan

Wykonanie drenażu obiektów olejarnia z Gródka, chałupa z Siar

Konserwacja obiektów drewnianych na Parku Edukacyjnych

Konserwacja wybranych eksponatów drewnianych

 

 

Ścieżka edukacyjna związana z warsztatami usługowymi funkcjonującymi na przełomie XIX i XXw na terenie Pogórza. Podczas zajęć zostaną zaprezentowane i omówione obiekty znajdujące się na terenie skansenu, tj. kuźnia, wiatraki, olejarnia, piec garncarski, warsztat tkacki oraz obiekty znajdujące się w „Edukacyjnym parku historii budownictwa ludowego i maszyn na pograniczu polsko-słowackim” tj.  wiatrak, kierat, wodne koło młyńskie, miech kowalski.

 

Problematyką zajęć jest ukazanie specyfiki regionalnego tradycyjnego budownictwa wiejskiego. Pogórzańskie budownictwo zostanie zaprezentowane na przykładzie obiektów znajdujących się na terenie skansenu. Omówimy materiał z jakiego budowano obiekty mieszkalne oraz gospodarcze, rodzaje konstrukcji ścian, sposoby łączenia naroży ścian zrębowych, konstrukcje więźby dachowej, rodzaje i sposoby krycia dachów. Podczas lekcji zostanie również zaprezentowana stolarka budowlana, zdobnictwo architektoniczne oraz rzemieślnicy związani z budownictwem wiejskim: cieśle, dekarze, kowale, stolarze, tracze, zduni. W „Edukacyjnym parku historii budownictwa ludowego i maszyn na pograniczu Polsko-Słowackim” do prezentacji tematu zostaną wykorzystane następujące elementy: przekrój pnia drzewa, ściany z bali, tradycyjne zaciosy, tradycyjna więźba dachowa.

 

Ścieżka edukacyjna związana z pożywieniem oraz dawnymi sprzętami niezbędnymi do jego wytwarzania. W oparciu o ekspozycję na terenie skansenu zostaną zaprezentowane sposoby wyrobu podstawowych produktów spożywczych na dawnej wsi pogórzańskiej, metody ich przyrządzania i przechowywania. Uczestnicy będą mieć możliwość samodzielnego wyrobu masła, mielenia zboża na mąkę. Na zakończenie zajęć na terenie parku edukacyjnego w wiacie z piecem chlebowym uczestnicy przygotują do pieczenia prołzioki. Zajęcia zakończą się degustacją wykonanych przez uczestników produktów