Plan działalności Skansen Wsi Pogórzańskiej na rok 2019
Oddział - Skansen Wsi Pogórzańskiej im. R. Reinfussa w Szymbarku
1. WYSTAWY STAŁE
Wystawy stałe w piętnastu obiektach Skansenu - wnętrza i wyposażenie chat pogórzańskich, wystawa narzędzi i wyrobów rzemieślniczych (kowalstwo, tkactwo, garncarstwo, olejarstwo, bednarstwo, stolarstwo, kołodziejstwo, koszykarstwo): kurna chata z Siar, chałupa z Moszczenicy, olejarnia z Gródka, kuźnia z Turzy, stodoła i obora ze Stróżnej, wiatrak z Krygu, wiatrak z Ropy.
Wystawa „Na co dzień i od święta – tradycyjny pogórzański strój ludowy” w chałupie z Gródka
Wystawa „Dawne rzemiosło ludowe na Pogórzu” w chałupie z Gródka
Wystawa „Zioła w tradycji Pogórza” w chałupie z Szymbarku
Wystawa zabytkowego sprzętu i maszyn rolniczych pod wybudowaną wiatą - ekspozycja 20 zabytkowych maszyn i urządzeń rolniczych używanych na wsi pogórzańskiej na przełomie XIX i XX wieku - bryczki i sanie pochodzące ze zbiorów Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach
Wystawa „Sztab operacji gorlickiej-1915” - wystawa w stodole plebańskiej z Zagórzan, upamiętniająca setną rocznicę Bitwy pod Gorlicami
Wystawa „Józef Śliwa - poeta, rzeźbiarz amator” wystawa prezentuje kolekcję rzeźby autorstwa Józefa Śliwy, rzeźbiarza i poety z Gorlic. Prace Józefa Śliwy przedstawiają dawne wiejskie zajęcia gospodarskie i domowe. W kolekcji są również rzeźby przestawiające dawne zawody, prace polowe oraz rzeźby sakralne.
2. WYSTAWY CZASOWE
18.03 – 20.03
„Małopolska marzanna 2019”– wystawa pokonkursowa
Skansen
28.04 - 31.10
„Kto to wie(ś). Na własną rękę na własną miarę” - wystawa plenerowa. Wystawa została przygotowana przez Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Wystawa wpisana w pejzaż skansenu to opowieść o ważnych składnikach wiejskiego świata – takiego, jaki można poznać dzięki etnograficznej kolekcji. Sześć artystycznych instalacji w otoczeniu drewnianych zagród i chat prowokuje do spotkania z dziedzictwem wsi w nowy sposób – osobiście, na własną rękę.
Lipiec-Sierpień
Nowe życie przedmiotów – wystawa poświęcona zagadnieniom związanym z naprawą starych przedmiotów gospodarskich, rolniczych i codziennego użytku – wystawa czasowa zorganizowana w Spichlerzu z Rożnowic
Skansen
3. INNA DZIAŁALNOŚĆ, W TYM EDUKACYJNA
ORGANIZACJA FESTIWALI I PRZEGLĄDÓW MUZYCZNYCH
17. 11.2019
„Te Deum Laudamus… - VIII przegląd chórów parafialnych” – artystyczna konfrontacja zespołów chóralnych działających przy parafiach rzymsko-katolickich, prawosławnych i greko-katolickich województwa małopolskiego i podkarpackiego.
Bazylika Mniejsza pw. Narodzenia
IMPREZY PLENEROWE, PROJEKTY INTERDYSCYPLINARNE, WYDARZENIA KULTURALNE, SEMINARIA
21.03
Finał ogólno małopolskiego konkursu pt.„Małopolska Marzanna” popularyzującego ludowy wiosenny obrzęd pożegnania zimy i powitania wiosny. Impreza pod honorowym patronatem marszałka województwa małopolskiego. Finał z udziałem laureatów i spektakl spalenia kukieł Marzanny.
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku, oficyna dworska, Szymbarska Scena Plenerowa
26.05
"Pogórzańskie Targowisko Staroci"
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
09.06
"Piknik Rodzinny"
Wydarzenie plenerowe w ramach obchodów 20 – lecia Powiatu Gorlickiego współorganizowane ze Starostwem Powiatowym w Gorlicach, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Gorlicach. Partnerzy: Strzeleckie Bractwo Kurkowe Dworu Karwacjanów w Gorlicach, Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Szymbarku.
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku, Przystanek Szymbark
17.06
"Powitanie wakacji – piknik"
Impreza plenerowa o charakterze edukacyjno – rekreacyjnym, współorganizowana z Zespołem Szkół im. Jana Pawła II w Szymbarku
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
22.06
„Małopolskie Wianki”
Wydarzenie plenerowe współorganizowane z Ośrodkiem Kultury Gminy Gorlice. Plecenie wianków z ziół i kwiatów – pokazy zwyczajów związanych z Nocą Świętojańską. Warsztaty poświęcone zielarstwu i ziołolecznictwu.
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku, Przystanek Szymbark
07.07
„Pogórzańskie Targowisko Staroci”
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
28.07
„Nowe życie przedmiotów”
Wydarzenie plenerowe połączone z warsztatami ekologicznymi. Motywem przewodnim wydarzenia będą zagadnienia związane z naprawą starych przedmiotów gospodarskich, rolniczych i codziennego użytku. Na tę okazję zostanie przygotowana wystawa czasowa, na której zaprezentujemy eksponaty reperowane starymi chłopskimi metodami.
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
04.08
„VIII Etnograficzny Śladami prof. Romana Reinfussa”.
Cykliczna impreza plenerowa upamiętniająca patrona szymbarskiego skansenu – prof. Romana Reinfussa
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
01.09
„Folklorem Malowane”
Impreza plenerowa organizowana ze współpracą z Ośrodkiem Kultury Gminy Gorlice
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku, Przystanek Szymbark
Wrzesień
„A u nas już jesień”
Wydarzenie plenerowe o charakterze edukacyjno – rekreacyjnym współorganizowane z Zespołem Szkół im. Jana Pawła II w Szymbarku
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
Wrzesień
„Jesień w skansenie. Festiwal Potraw Regionalnych” – wydarzenie plenerowe popularyzujące tradycyjną żywność regionu Pogórza: targi lokalnych produktów, potraw przygotowanych przez okoliczne Koła Gospodyń Wiejskich i pasjonatów wyrobów kuchni domowej.
Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
STAŁE FORMY EDUKACYJNE DZIECI I MŁODZIEŻY
1. „Pogórzański etnodizajn” - warsztaty inspirowane tradycyjnym ludowym wzornictwem i technikami rękodzielniczymi. Podczas warsztatów ozdobione zostaną płócienne torby na zakupy przy użyciu farb akrylowych i szablonów.
2. "Pogórzańskie eko-klimaty"- warsztaty edukacyjne związanych z ekologicznymi produktami: Pokażemy jak wykorzystując ekologiczne produkty można wykonać proste, użyteczne przedmioty, np. Mydełka glicerynowe o rozmaitych kształtach, zapachach i kolorach.
3. „Palmy wielkanocne. Warsztaty rękodzieła”- cykl zajęć warsztatowo-edukacyjnych dla dzieci i młodzieży prezentujących techniki tradycyjnego wyrobu palm wielkanocnych. (12.03– 23.04).
4. „W pogórzańskiej zagrodzie” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych prezentujących dawne codzienne zajęcia na pogórzańskiej wsi. (03.04 – 30.09)
5. „Len – złoto z polskich pól ” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych prezentujących kolejne etapy związane z przygotowaniem łodyg lnu do wyrobu płótna. (25.09-13.10)
6. „Tradycyjne zwyczaje andrzejkowe” - zajęcia warsztatowo-edukacyjne prezentujące ludowe zwyczaje związanych z wigilią św. Andrzeja i św. Katarzyny (12-30.11)
7. „Tradycyjne ozdoby bożonarodzeniowe. Warsztaty rękodzielnicze” - cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych związanych z tradycjami bożonarodzeniowymi oraz wiejskim zdobnictwem. (03-14.12)
8. „Zabawy i zabawki naszych dziadków” – zajęcia warsztatowo edukacyjne w trakcie których, uczestnicy poznają dawne zabawy, gry, wyliczanki, zgadywanki
9. „W malowanej skrzyni wiannej” – zajęcia prezentujące tradycyjny pogórzański strój, podczas których uczestnicy wykonają model z elementami damskiego i męskiego stroju pogórzańskiego.
10.„Co ma piernik do wiatraka” - warsztaty edukacyjne w oparciu o ekspozycję tematyczną dotyczącą produkcji i przerobu zbóż oraz prezentacje urządzeń i obiektów przemysłu ludowego.
LEKCJE MUZEALNE
1. „Życie na wsi 100 lat temu” - prezentacja tradycji pogórzańskiej wsi w oparciu o ekspozycję w chałupach, warsztatach rzemieślniczych, budynkach gospodarczych.
2. „W warsztacie wiejskiego rzemieślnika” - prezentacja dawnych wiejskich zawodów w oparciu o ekspozycję w warsztatach wiejskich rzemieślników (stolarza, kowala, młynarza, olejarza, garncarza, tkacza).
3. „Zwyczaje i obyczaje związane ze świętami Bożego Narodzenia” - prezentacja tradycyjnych ludowych zwyczajów i wierzeń związanych z cyklem świąt Bożego Narodzenia na Pogórzu i Łemkowszczyźnie.
4. „Obrzędy przywoływania wiosny i świąteczny czas wielkanocny” - prezentacja obrzędów ludowych związanych z przywoływaniem wiosny (symbolika Marzanny, Gaika), oraz zwyczajów i wierzeń towarzyszącym świętom Wielkiej Nocy.
5. „Do sztabu marsz! Bitwa Gorlicka - 1915” - prezentacja związana z historią I wojny światowej oraz bitwy pod Gorlicami. Zajęcia prowadzone w oparciu o ekspozycje figuralną „Sztab operacji gorlickiej - 1915”
6. „Zioła w wiejskiej chacie ” – prezentacja i opis ziół używanych w lecznictwie i obrzędowości ludowej. Zajęcia będą prowadzone na bazie wystawy stałej urządzonej w jednej z sal wystawowych skansenu.
EDUKACJA KULTUROWA
- „Skarby z ula” – projekt realizowany w ramach programu BON Kultury 2018/2019 – warsztaty edukcyjno-plastyczne związane z pszczelarstwem. W części praktycznej uczestnicy wykonają aromatyczne tabliczki z wosku pszczelego oraz kompozycji ziół i kwiatów.
4. PRACE KONSERWATORSKIE I REMONTOWE
Wykonanie nowej wiaty drewnianej osłaniającej rekonstrukcje pieca garncarskiego ze Stróżówki (inwentarz nieruchomości – nr ewidencyjny 17)
Remont podłogi z desek w oborze ze Stróżnej (inwentarz nieruchomości – nr ewidencyjny 12)
Wymiana podłogi drewnianej - parter: sala lekcyjna i kasa w spichlerzu plebańskim z Rożnowic (inwentarz nieruchomości - nr ewidencyjny 18)
Rekonstrukcja drewnianego krzyża przydrożnego (inwentarz nieruchomości – nr ewidencyjny 16)
Zabezpieczenie kalenic w obiektach: stodoła plebańska z Zagórzan (inwentarz nieruchomości – nr ewidencyjny 6) i kuźnia z Turzy (inwentarz nieruchomości – nr ewidencyjny 4)
Wykonanie ganku z kamienia na podbudowie z tłucznia i zaprawy betonowej przed spichlerzem plebańskim z Rożnowic (inwentarz nieruchomości - nr ewidencyjny 18)
5. PROJEKTY DO REALIZACJI
ZADANIE: MUZEA OTWARTE – ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI PROGRAMOWYCH INSTYTUCJI KULTURY POGRANICZA POLSKO-SŁOWACKIEGO – udział w partnerskim projekcie w formie LIDERA PROJEKTU
Program Współpracy Transgranicznej Polska - Słowacja (PWT PL – SK 2014-2020)
Planowany zakres działań na rok 2019:
Realizacja edukacyjnego park historii budownictwa ludowego i maszyn na pograniczu polsko-słowackim w części niezagospodarowanej skansenu, w tym wykonanie:
wewnętrznych ścieżek komunikacyjnych z różnymi naturalnymi podłożami,
bramy wejściowej wraz z ogrodzeniem,
ekspozycji wraz z eksponatami
zagospodarowania terenu poprzez lokalizację urządzeń i elementów edukacyjnych oraz zieleni