Historia Galerii

fot. Rok 1983 - adaptowane na Galerię Sztuki ruiny Dworu Karwacjanów

     Galeria Sztuki „Dwór Karwacjanów” w Gorlicach, siedziba dyrekcji i administracji, jest najstarszą placówką  Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów. W roku 2007 sejmik województwa małopolskiego podjął decyzję o połączeniu Galerii Sztuki „Dwór Karwacjanów” oraz Ośrodka Budownictwa Ludowego w Szymbarku (oddziału Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu) i utworzeniu  Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów (w tym momencie gorlicka galeria miała za sobą  dwadzieścia  cztery lata działalności). Powstała w roku 1983 na mocy porozumienia pomiędzy miastem Gorlice i Biurem Wystaw Artystycznych w Nowym Sączu. Początki placówki były bardzo skromne. W adaptowanych  ruinach Dworu Karwacjanów , do celów wystawienniczych przystosowano, największą (80m2) salę, na której stropie znajdował się betonowy  taras widokowy.  Pomieszczenia  w  piwnicach pełniły rolę magazynów, sanitariatów i tzw. biura. Stosunkowo niewielka  źle wyposażona  i niedoświetlona przestrzeń wystawiennicza, pozwalała na prezentację raczej kameralnych ekspozycji malarstwa lub grafiki. Ilość wystaw limitowana była możliwościami tej jednej sali. Wszechobecna mizeria  środków finansowych przeznaczanych wówczas na kulturę, uniemożliwiała jakąkolwiek jakościową poprawę  tej sytuacji.

fot. Zdjęcie archiwalne wykonane podczas remontu Dworu Karwacjanów  

 

     Dlatego też od początku istnienia Galerii podejmowano  starania o odbudowę Dworu Karwacjanów w Gorlicach. Inicjatywę z pomocą społecznego Komitetu Rewaloryzacji  Dworu Karwacjanów udało się urzeczywistnić w roku 1992. Oddano wówczas  do użytku odbudowany obiekt dysponujący dwoma salami ekspozycyjnymi, niewielkim hotelikiem oraz nowymi pomieszczeniami administracyjnymi i magazynowymi. Proces zagospodarowania Dworu oraz posesji trwa do dziś.

    

 

 fot. Galeria Sztuki Dwór Karwacjanów w Gorlicach obecnie

 

     Wśród wielu ówczesnych przedsięwzięć programowych nowopowstałej placówki w Gorlicach, próbę czasu przetrwały  inicjatywy skupiające wokół  Galerii  lokalne środowisko działaczy kultury. Swoje forum  znaleźli tu nie tylko artyści plastycy                  ( profesjonalni lub amatorzy), ale także kolekcjonerzy, nauczyciele i sympatycy szeroko pojętej kultury i historii. Organizacyjną ramą , tego ruchu jest powstały na jesieni 1983, Klub Sztuki im. Alfreda Długosza.

     Na przestrzeni ponad trzydziestu lat , Klub funkcjonował skupiając  aktywność swoich członków na urzeczywistnianiu potrzeb i wyzwań czasów , w których przyszło im działać. W latach dziewięćdziesiątych poprzez organizację wspólnych plenerów starano się  przede wszystkim integrować środowisko. Później pojawiły się bardziej ambitne przedsięwzięcia.  Trzeba pamiętać, że były to czasy otwierania granic Europy i ogromnego zainteresowania Polaków zagranicznymi podróżami. Tę ciekawość  świata łączono w Klubie,  z możliwością zwiedzenia znaczących Galerii Sztuki  (zarówno w Polsce jak i za granicą). Zapał, który towarzyszył pierwszym „turystycznym” inicjatywom Klubu Sztuki, pozwolił na zorganizowanie w 1986 roku wycieczki do Petersburga i zwiedzenie Ermitażu, a rok później Muzeum  Narodowego w Budapeszcie. W 1988 odbyła się wycieczka do  słynnej Drezdeńskiej  Galerii Malarstwa.

     Członkowie gorlickiego Klubu Sztuki gościli w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych rozpoczynając tą wizytą cykl obecności na największych, ówczesnych  krajowych przedsięwzięciach wystawienniczych. Były to min: wielka wystawa z okazji 300 – lecia Odsieczy Wiedeńskiej na Wawelu, wystawa „ Polska Jagiellonów” na zamku Królewskim w Warszawie, wystawa „4x Paryż”w Warszawskiej Zachęcie, wystawa „Józef Chełmoński” w Muzeum Narodowym w Poznaniu, ekspozycje w Muzeum Sztuki Współczesnej w Łodzi, wystawa „ Józef Mehoffer„ w Muzeum Secesji w Płocku. W trakcie wycieczki do Wrocławia  oprócz innych wystaw i ekspozycji udało się zwiedzić „ Panoramę Racławicką”. Na zaproszenie  Władysława Hasiora, klubowicze z Gorlic uczestniczyli w spotkaniu z artystą w Jego zakopiańskiej „ leżakowni”. Takie bezpośrednie kontakty z wielkimi twórcami stały się tradycją, kultywowaną do dziś w gorlickiej Galerii. Klub Sztuki to środowisko osób od ponad trzydziestu lat związane z jej działalnością. Na dorobek Klubu składają się setki wystaw, spotkań i wycieczek, dość często i chętnie organizowanych lub inicjowanych przez członków Klubu. Wielu zrzeszonych w nim artystów dysponuje sporym dorobkiem twórczym. Bywa, że społeczne inicjatywy przeradzają się czasem w instytucję, która aby nadal funkcjonować musi dostosować się do zmieniających się realiów otoczenia. Zagraniczne eskapady stały się dziś zwykłą codziennością, zbiory każdego większego Muzeum na świecie, można oglądać on-line w internecie. Na wspólne plenery i artystyczne dywagacje zostaje coraz mniej czasu i chęci, bowiem bezpieczniej i taniej można zastąpić te doświadczenia internetowym forum, blogiem lub serfowaniem w sieci. Klub Sztuki stał się zatem, starym rodzinnym domem, do którego przybywa się z wielkiego świata na szczególne okazje. Jedną z nich jest doroczny salon gorlickiego środowiska artystów plastyków, w trakcie którego burmistrz Gorlic wręcza tradycyjną artystyczna nagrodę miasta im. Alfreda Długosza. Nagroda(podobnie jak Klub) ma ponad trzydziestoletni rodowód i jest jedynym w mieście społecznym wyrazem uznania dla pracy i osiągnięć twórczych nieprofesjonalnych artystów plastyków. Wpadają tu na krótkie odwiedziny ci co wyjechali, spotykają się dawni przyjaciele  z polonijnych plenerów. Jest także spora grupa młodych, którzy chcą się rozwijać, domagając się organizacji warsztatów twórczych, częstszych spotkań z mistrzami i wystawienniczych propozycji.

 

fot. Zdjęcie zbiorowe uczestników podczas imprezy jubileuszowej obchodów 20-lecia Galerii Sztuki w Gorlicach

 

     Galeria Sztuki „Dwór Karwacjanów” wypracowała w trakcie swojej ponad trzydziestoletniej działalności wyraźny profil edukacyjny. Były to prowadzone na wystawach lekcje w Galerii, spotkania artystów z młodzieżą szkolną, dla której był to często jedyny kontakt ze sztuką i jej twórcami. Zapoczątkowano tutaj projekcję filmów o sztuce, a także praktyczne poznawanie dyscyplin i technik plastycznych w trakcie warsztatów twórczych. Pewnym zwieńczeniem profilu edukacyjnego Galerii była organizowana od 1985 Gorlicka Olimpiada Plastyczna. Obejmowała ona swoim zasięgiem Powiat Gorlicki angażując we współzawodnictwie nauczycieli i uczniów niemal wszystkich szkół podstawowych i średnich. Udział w Olimpiadzie dawał szanse zarówno uczniom uzdolnionym plastycznie, jak i pasjonatom historii sztuki. Dziś Galeria jako jeden z oddziałów Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów kontynuuje rozwój profilu edukacyjnego poprzez udział w małopolskim programie „BON KULTURY”. Propozycje „BON KULTURY” w Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów to atrakcyjne formy podróży w przeszłość, podróży odkrywczej, pożytecznej edukacyjnie i rozwijającej duchowo, podróży w świat, który minął.

fot. Uczestnicy międzynarodowego pleneru polonijnego POLSKA - WSCHÓD na spotkaniu z profesorem Włodzimierzem Kunzem w 2000 roku- zdjęcie zbiorowe

 

     Szczególne usytuowanie gorlickiej Galerii w regionie przenikania się wpływów wielkich kultur Wschodu i Zachodu zachęcało do organizacji wymiany kulturalnej ze Wschodem Europy. Uznaliśmy, także za istotną potrzebę konfrontacji artystycznych Wschodu i Zachodu naszego kontynentu. Tak powstała idea Polonijnych Plenerów Malarskich, których uczestnicy – twórcy polonijni z Rosji, Ukrainy, Stanów Zjednoczonych, Francji, Kanady, Anglii spotkać się na plenerach organizowanych w Gorlicach. Plenery te początkowo nieregularnie i na różnym poziomie artystycznym rozwinęły się po latach w ważną międzynarodową imprezę organizowaną wspólnie z Zarządem Wspólnoty Polskiej w Nowym Sączu. 

     W roku 2000 wspólnie z lokalnym środowiskiem twórców i działaczy kultury łemkowskiej zorganizowaliśmy pierwsze artystyczne prezentacje w ramach tzw. Łemkowskiego Jeruzalem. Wystawy prezentują twórczość artystów łemkowskich z Polski, Ukrainy, Rumunii, Kanady, Białorusi i Niemiec towarzysząc rokrocznie Łemkowskiej Watrze w Zdyni. W ostatnich latach „Łemkowskie Jeruzalem” stało się samodzielnym międzynarodowym przedsięwzięciem organizowanym przez Zjednoczenie Łemków w Gorlicach. W Galerii eksponujemy twórczość artystów zagranicznych w ramach wymiany kulturalnej z Republiką Węgierską, Federacją Rosyjską, Ukrainą i Republiką Austrii. Dzięki tej wymianie mogliśmy gościć w Gorlicach wielu wybitnych twórców z Europy środkowej i wschodniej.

fot. Galeria  Sztuki Dwór Karwacjanów sala główna podczas koncertu - na scianach ekspozycja prac Lecha Kołodziejczyka

 

     W latach 1986-89 organizowaliśmy w Gorlicach Ogólnopolskie Plenery Medalierskie. Brali w nich udział czołowi polscy artyści: Józef Kulon, Jan Kucz, Adolf Ryszka, Stanisław Plęskowski, Jerzy Fober, Michał Gąsienica-Szostak, Barbara Zambrzycka-Śliwa, Andrzej Nowakowski, Edward Łagowski, Wojciech Krukowski, Czesław Podleśny, Andrzej Szarek. Plenery te miały warsztatowe zaplecze i wsparcie materialne w funkcjonujących wówczas odlewniach brązu Fabryki Maszyn Górniczych i Wiertniczych Glinik w Gorlicach. Kryzys gospodarczy lat 80-tych, który przyczynił się do upadku Fabryki Glinik odbił się także na finansowaniu tegoż pleneru i możliwościach realizacji prac medalierskich. Dlatego też na początku lat 90-tych gorlickie plenery medalierskie zostały zawieszone.

fot. Jubileusz 30-lecia Galerii Sztuki Dwór Karwacjanów w Gorlicach

 

     Wśród priorytetów, które przetrwały do dziś i pozostają częścią programu wystawienniczego Galerii, wymienić należy: wystawy gorlickiego środowiska plastycznego (kontynuowane od 1983 roku) prezentacje Salonów Plastycznych sąsiadujących miast Tarnowa, Krosna, Nowego Sącza, Zakopanego. W ciągu trzydziestu czterech lat zaprezentowaliśmy gorlickiej publiczności ponad 800 wystaw, wśród których znalazły się ekspozycje malarstwa, grafiki, rzeźby, fotografii artystycznej i innych współczesnych form twórczości. 

 

 fot. Galeria Sztuki Dwór Karwacjanów w Gorlicach - fotografia od stront skarpy 

 

 

 

{gallery}Muzeum zdjecia na strone glowna/historia galerii - wystawy galeria zdjęć{/gallery}

{gallery}galerie/2021/Inne impreza strona Muzeum{/gallery}